UvA Talen, het onafhankelijke talencentrum van de Universiteit van Amsterdam, vertelt over talen en culturen en helpt je aan de hand van voorbeelden je kennis van de Nederlandse woordenschat en grammatica uit te breiden
Als je de taal leert van een land waar je naartoe bent verhuisd, is noodzaak de beste motivator. Vaak zijn de woorden en zinsdelen die je nodig hebt om praktische situaties te bespreken.
Stel bijvoorbeeld dat je op weg bent naar een afspraak en dat je aan je panty blijft haken terwijl je uit de tram stapt; of je wasmachine is kapot en je hebt een gevaarlijk tekort aan schoon ondergoed. In beide situaties is je eerste aanspreekpunt misschien wel die vertrouwde haven van goedkope maar goed ontworpen functionaliteit die de HEMA is.
Panty's shoppen
Iedereen die bekend is met de verschillen tussen Amerikaans en Brits Engels, kent de grote translatlantische verwarring over het woord 'broek'.
Nou, de Nederlandse taal heeft ook wat trucjes in petto als het gaat om de namen van onderkleding. In de loop der jaren heeft het woorden uit andere talen geleend en een beetje aangepast. Het bevat ook woorden die op het eerste gezicht misschien bekend voorkomen, maar verwijzen naar andere items dan je zou denken.
Natuurlijk staan Nederlanders bekend om hun talenkennis, en HEMA-medewerkers vormen hierop geen uitzondering. Desondanks kan het zijn dat je in eerste instantie wat blanco blikken krijgt als je hen vraagt waar de "panty's" zijn. Het gebruik van de Amerikaanse term 'panty' heeft wellicht meer succes. Om de snelste reactie te krijgen, is het woord dat u moet gebruiken panty (1 panty, 2 panty's).
Oorsprong van het slipje
Het Van Dale-woordenboek van de Nederlandse taal vermeldt de eerste vermelding van het woord panty uit 1973. Het is duidelijk een bewerking van het Amerikaanse woord, want daar is deze handige vorm van beenmode uitgevonden.
Misschien is de basis voor deze Noord-Amerikaanse associatie gelegd net na de Tweede Wereldoorlog, toen GI's uit Canada en de Verenigde Staten de toen nieuwste technologie op het gebied van kousen brachten: de zeer gewilde nylons, die als goudstof waren.
Al dit gepraat over kousen betekent echter niet dat de herenafdeling een veilige gok is, aangezien de wereld van herenondergoed even verwarrend is.
What's in a name?
Een andere mogelijke bron van internationale verwarring is bijvoorbeeld het woord 'vest'. In het VK verwijst het naar onderkleding, bijvoorbeeld een stringvest. In Amerikaans-Engels staat dit soort hemdkleding bekend als een "tanktop", terwijl "vest" verwijst naar een vest of een gebreid truivest.
Hier gooit de Nederlandse taal een extra curveball: wat hier een vest wordt genoemd, is een kledingstuk dat in het Engels gewoonlijk een vest wordt genoemd. Nog in de war?
Gelukkig zijn boxers gemakkelijker te herkennen - vraag gewoon om een boxer of boxershort. Net als in het geval van het slipje is de meervoudsvorm vereenvoudigd tot een enkelvoud.
Slipperige taal
En wat zie je als je denkt aan het woord 'uitglijden'? Een onderrok of jurk? Niet in Nederland, waar het over slips gaat, en je kunt een herenslip of een damesslip krijgen.
Ik denk dat de reden dat dit soort woorden zo glad zijn, is dat ze het tegenovergestelde zijn van abstracte termen: het zijn woorden die worden gebruikt in een praktische, lokale context en worden geassocieerd met het dagelijks leven. Als je nog nooit een bepaald, heel specifiek kledingstuk in een nieuw land hebt gekocht of gedragen, ken je het woord er waarschijnlijk niet voor.
Broeken, slips en verschuivende betekenissen
Zoals ik al zei, kan dit resulteren in variaties binnen talen die in verschillende delen van de wereld worden gesproken: denk maar aan de veranderende betekenissen van 'broek' in het Engels, en de verschillende woorden voor voedingsmiddelen die je in verschillende Spaanssprekende landen.
Dit is de reden waarom eenvoudige, alledaagse activiteiten, zoals naar de winkel gaan, uitstekende leerervaringen kunnen zijn voor elke taalleerder, ongeacht je leeftijd (denk maar aan peuters die items in de supermarkt aanwijzen). Omdat uitwisselingen met winkelassistenten meestal voorspelbare patronen volgen, bieden ze ook een goede gelegenheid om in contact te komen met mensen in het Nederlands.
Haal het winkeljargon
Dus, zelfs als je een beginner bent, laat je niet afschrikken door de verwarrende wereld van ondergoedterminologie. De volgende keer dat je in een winkel als de HEMA bent, let dan op de soort vaste zinnen die mensen gebruiken bij het betalen van hun sokken en panty's en probeer ze je eigen te maken.
Voor je het weet heb je het over uitglijden en beha's als een natuurtalent. Als je hier lang genoeg blijft, vergeet je misschien hoe deze dingen zelfs in je eigen taal werden genoemd!
